Tetanos ya da kazıklı humma, gram-pozitif, anaerobik bir basil olan Clostridium tetani bakterisinden ileri gelen, çizgili kaslarda uzun süreli sertleşme ve kasılmayla belirginleşen toksik, ölümcül bir enfeksiyon hastalığıdır.
Toprakta yaşayan Clostridium tetani, derideki bir yara, çizik vb (portantre) aracılığıyla organizmaya girmesinden kaynaklanan hastalıkta, kuluçka süresi 8-16 gündür. Tetanos hastalığı bu kuluçka döneminden sonra çene kasılmasıyla ortaya çıkar ve bu kasılma tüm vücuda yayılır. Tetanos aşısı yapılmazsa tetanos hastalığına yakalanan kişi ölebilir.
Dikkat! Bazı uzmanlar tetanos hastalığının sadece paslı obje yaralanmalarından değil, genel çizik ve yaralanmalardan da ortaya çıkabileceğini, bu sebeple düzenli olarak (her 5-10 yılda bir) aşı olunmasını öneriyorlar.
Bu nedenle tetanos aşısı, vakadan sonra ilk 24 saat içinde mutlaka yaptırılmalıdır. Vaka dışında ise tetanos aşısını 10 yılda bir yaptırmanız sizi koruyacaktır. Özellikle paslanmış metallerin neden olduğu hafif yaralanma olaylarında dahi hastaneye başvurmak çok önemlidir.
Korunmak için;
- Paslı yüzeylere temas etmemek,
- Yaraların antiseptik solüsyonlarla temizlenmesi,
- Kapalı ortam oluşturabilecek yaraların oksijenli su ile dezenfekte edilmesi,
- Tetanos aşısı olmak gerekmektedir.
Not: Tetanos aşısı sol veya sağ omuzdan yapılır, aşı olmak için aç yada tok olmanız önemli değildir. Aşıdan sonra 2 gün duş almamalısınız. Bazı bünyelerde aşıdan sonra 1-2 gün kas ağrıları görülebilir. Ve eğer olay yeniyken hastanenin Acil servisine giderseniz ücretsiz olarak iğnenizi yaptırabilirsiniz. Eczanelerde iğne fiyatı 15-30 TL aralığında değişebilir.
Aşının Koruyuculuğu; Aşının en etkili olduğu dönem ilk beş yıldır. Bu süre zarfında aşının hastalıklara karşı daha fazla dirençli olduğu, beş yıl sonrasında ise bu etkinin azaldığı görülmektedir.
Tetanos belirtileri;
- Çene Kası Sertleşmesi: Tetanosda genel olarak ilk belirti, çeneyi kontrol eden kaslarda spazmlar oluşmasıdır. Spazm sırasında kaslar katıdır ve çene kapalı şekilde sıkıca kilitlenir. Çene kaslarında ki kasılmalar sebebiyle salya akması tetanos belirtilerinden biridir.
- Boyun Sertleşmesi: Tetanos zehri vücutta aşağı doğru indikçe diğer organlarda tetanos belirtileri göstermeye başlar mesela; çene ve yüz spazmlarını boyun sertleşmesi izler.
- Yutkunma Zorluğu: Boyun sertleşmesinden kısa bir süre sonra yutkunma zorlukları tetanos belirtisi olarak baş gösterebilir. Yutkunmayla ilgili kaslardaki spazmlar yutkunma için gerekli bu işbirliğini bozduğu için yutkunma zorlukları baş gösterir.
- Solunumda meydana gelen güçlükler
- Ateşle birlikte terleme ve baş ağrısı
- Yüzdeki Spazmlar: Yüzde oluşan spazmlar da yine tetanosun erken dönem belirtileri arasındadır. Çene kaslarındaki spazmlarla aşağı yukarı aynı anda başlar. Yüzdeki kas spazmları doğal olmayan yüz ifadelerine yol açar. Ağız çevresindeki spazmlar kişinin yüzünde tuhaf bir gülümseme ifadesi oluşmasına neden olabilir.
- Genellikle midede gerçekleşen istemsiz ağrılı kasılmalar
- Tansiyon yükselmesi ve yüksek kalp hızı
- Vücudun genelinde ağrılı kas tutulmaları ve idrar tutamama
Merak Edilen: Hamilelikte tetanos aşısı aç karnına mı yapılır? Tok karnına mı yapılır?
Sorunuzun Cevabı: Aç yada tok olmanız fark etmez.
Merak Edilen: Kedi ve köpek ısırığında da tetanos aşısı yapılır mı?
Sorunuzun Cevabı: Evet, 1 doz tetanos, 4 doz kuduz aşısı yapılır.
bu arada kapı sanki alüminyumdu . baktım pek pas görmedim de.
@hakan can; Merhaba, geçmiş olsun. İlgili çizikten ötürü sağlık sorunu yaşayacağınızı sanmıyorum fakat istiyorsanız aşı yaptırabilirsiniz.
Merhaba en son tetanoz asisi oldugum tarihi hic hatirlamiyorum fun pasli bir demir kucuk bi yaraya sebep oldu ne yapmaliyim
@İsmail; Merhaba. Aşırı kanama olmadıysa sorun olmayacaktır ama her ihtimale karşı aşı yaptırmanızı öneririm.
Kasığımda jilet kesiği oldu çok az bir kanama oldu. Corona virüsü yüzünden sağlık ocağına gitmek istemiyorum sabunlu suyla kesilen yeri yıkadım ama tedirgin oldum.
@Mehmet; Merhaba, geçmiş olsun. Büyük ihtimalle sorun olmayacaktır. Mikrobik bir durum yoksa, jilet paslı değilse korkmanıza gerek yok. Hastanede virüs kapma riskine girmeyin bencede.
Merhaba hocam.benim elime az bisey cok derin degil civi batti kolonya surdum pecete bastirdim hemen bugun oldu en son tetonoz asisiydi galiba tam bilmiyorum kolumun yukarisindan yedim asiyi ozamanlar 9 yada 10 yasindaydim 19 simdi napmaliyim korkmalimiyim lutfen yardim edin bide aşı kaç tl TE§EKKÜRLER
Hocam elime pasli civi batti kolonya surdukten sonra kanadi siskinlik yok bu olay bugun aksam okdu civiyi gormedim karanlikta hizlica elimi vurdum boyle oldu bife hafif aagri var en asi 9 yadimda oldum asi gereklimi tetonoz asisini fiyati ne
@canan; Merhaba, geçmiş olsun. Görmediğiniz bir kaza ve yaralanma. Aşı yaptırmanız gerekiyor. Hastanede aşı olursanız para almazlar, eczanede 15-20 tl idi en son benim bildiğim.
Hocam ayagimi pasll demir kesti enson11 ay once tatanoz asisi oldum yaradan kan gelmedi sabunlan yikadim ? Yarayi